Błąd
  • The RokSprocket Module needs the RokSprocket Component installed.
Drukuj

Logopedzi jako specjaliści pomagający dzieciom z mutyzmem wybiórczym

włącz .

Dzieci z mutyzmem wybiórczym bardzo często trafiają do logopedów. Logopeda bywa pierwszym specjalistą, do którego szkoła czy przedszkole odsyła rodzica z dzieckiem, które nie mówi. Mutyzm wybiórczy nie jest jednak w sensie ścisłym problemem logopedycznym, a psychologicznym. Mimo to sporo jest logopedów, którzy podejmują się takiego zadnia i radzą sobie w pracy z mutyzmem wybiórczym. W wypadku tego zaburzenia pomocna jest każda profesjonalna interwencja. Najgorszy sposób traktowania dzieci z mutyzmem wybiórczym to zostawienie ich w spokoju, bo każdy dzień, miesiąc i rok takiego spokoju utrwala mechanizmy powodujące mutyzm.

Dzieci z mutyzmem wybiórczym to dzieci, które się boją – ich głównym problemem jest lęk. Hamuje on działanie, sprawia, że dzieci lękowe bardzo często nie otrzymują pomocy, bo się jej nie domagają. Siedzą cicho i spokojnie, nie przeszkadzają, łatwo wręcz o nich zapomnieć. Różni je to np. od dzieci z ADHD. Z nimi trudno wytrzymać, częściej więc podejmuje się w ich sprawie interwencje. Dorośli mają z nimi kłopot, szukają więc pomocy – dla dziecka, ale także dla siebie. Często to właśnie potrzeby dorosłych sprawiają, że dziecko otrzyma pomoc i z niej skorzysta, bo to dorośli podejmują decyzję o tym, czy dziecko ostatecznie trafi do specjalisty.

Tymczasem dzieci lękowe, z mutyzmem – poza tym, że nie mówią – nie sprawiają większych kłopotów. Wielu rodziców i nauczycieli przyjmuje strategię dostosowania się, ewentualnie przeczekiwania. Komunikują się z dziećmi na piśmie, stosują też pozawerbalne środki komunikacji. Niektóre badania mówią, że mutyzm występuje u dzieci bez względu na poziom ich inteligencji. Inne – że dzieci mutystyczne to dzieci bardzo inteligentne. Nasze doświadczenie potwierdza tę drugą hipotezę. Ich poziom osiągnięć w nauce sprawia, że nawet jeśli porozumiewają się nietypowo, to jednak nauczyciele spostrzegają je jako zdolne i zmotywowane do nauki. Do pewnego momentu edukacji to wystarcza. Nauczyciele czują się na tyle usatysfakcjonowani, że odpuszczają wysiłki w kierunku doprowadzenia takich dzieci do stanu, w którym będą normalnie mówić. Z czasem jednak potrzeba porozumiewania się z dzieckiem staje się na tyle silna i ważna, że dziecko trafia do specjalisty – i często bywa, że jest to właśnie logopeda.

Bywają logopedzi, którzy zajmują się takim dzieckiem klasycznie, zaczynając od ćwiczeń artykulacji. Szansa powodzenia w poradzeniu sobie z mutyzmem jest wtedy niestety niewielka. Nawet jeśli dziecko będzie wykonywać ćwiczenia (a może się tak zdarzyć, bo istnieje kilka poziomów mutyzmu i niektóre dzieci są w stanie podjąć ćwiczenia artykulacyjne), a nawet wykonywać je prawidłowo, to nie zlikwiduje to jego problemów z porozumiewaniem się za pomocą mowy. Bywa jednak, że niektórzy logopedzi zaczynają od obniżania napięcia, nawiązywania kontaktu, budowania relacji. Pracują więc bardziej w nurcie psychologicznym niż logopedycznym. Mają gotowość, aby nie ograniczać się do czystej logopedii, wiedzą, co to jest mutyzm wybiórczy i chcą podjąć wyzwanie pomagania takiemu dziecku. Wypracowują sobie własne strategie i osiągając za ich pomocą sukcesy.

Zdarzają się niestety jednak także logopedzi, którzy odmawiają pracy z dzieckiem, „bo ono nie mówi”. Uznają, że brak jest materiału i możliwości pracy z niemówiącym dzieckiem. Niekiedy odwleka to o długie lata kolejną próbę znalezienia fachowej pomocy dla dziecka z mutyzmem wybiórczym. Dlatego tak ważne jest, aby logopeda zaczął pracę z dzieckiem mutystycznym, a przynajmniej potrafił rozpoznać jego problem i odesłać je do innego fachowca, który będzie gotów pracować nad obniżeniem u dziecka poziomu lęku. Logopeda może być wtedy niezwykle cennym współpracownikiem takiej osoby. Dzieci z mutyzmem często zaczynają mówić szeptem bądź cichutko,  dość niewyraźnie. Trzeba pracować nad wzmocnieniem pojawiającego się głosu dziecka. Warsztat logopedy może być na takim etapie niezwykle pomocny i cenny. 

Ćwiczenia logopedyczne nie mogą być jednak stosowane na samym początku pracy z dzieckiem dotkniętym mutyzmem wybiórczym. Musi je poprzedzić praca terapeutyczna – prowadzona albo przez samego logopedę, albo przez terapeutę, z którym logopeda może zacząć na pewnym etapie pracy z danym dzieckiem współpracować.

Barbara Ołdakowska-Żyłka

Kontakt

Poradnia Terapii Mutyzmu "Mówię"
ul. Bonifraterska 15/12
Warszawa 00-203
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

Dla specjalistów:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

Tel. +48 602 236 963

Szkolenia dla specjalistów

Zapraszamy specjalistów oraz terapeutów na szkolenia z zakresu mutyzmu wybiórczego.

Więcej informacji Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. oraz tel. +48 602 236 963