Wskazówki dla specjalistów

•Jak specjaliści mogą pomóc rodzicom dzieci z mutyzmem wybiórczym?

◦Rodzice dzieci z mutyzmem mogą czuć się zagubieni i zestresowani. Potrzebują osoby, która ich wesprze, wysłucha i z którą będą mogli otwarcie porozmawiać. Obawy dotyczące dziecka powinny zostać omówione z rodzicami tak, aby można było zaplanować strategię obejmującą zarówno dom, jak i szkołę.

◦Rodzice powinni zachęcać dziecko (ale bez wywierania presji) do kontaktów społecznych i do mówienia w różnych sytuacjach. Nie należy karać dziecka za niemówienie, ponieważ to tylko nasili jego problemy. Należy je natomiast chwalić za aktywność w różnych sytuacjach społecznych oraz za wydawanie różnych dźwięków: mówienie, śpiewanie, robienie hałasu podczas zabawy.

◦Uznając założenie, że mutyzm wybiórczy jest reakcją dziecka na jego wewnętrzny niepokój, powinniśmy pracować nad zmniejszeniem frustracji, którą odczuwają nie tylko dzieci, ale także dorośli mający z nimi kontakt.

◦Nie należy zmuszać dziecka, aby mówiło. Powinno się zachęcać je do zabawy z rówieśnikami. Ważne jest, aby stworzyć taką atmosferę, w której dziecko poczuje się komfortowo, bez względu na to, czy będzie chciało mówić, czy nie.

◦Każda forma komunikacji niewerbalnej powinna być akceptowana i nagradzana. Powinno się wręcz zachęcać dziecko do stosowania takich formy porozumiewania się. Dzięki nim tworzymy z dzieckiem pozytywną relację, bardzo pomocną w przezwyciężaniu trudności, z jakimi dziecko się boryka.

◦Ważne jest, aby uzyskać od rodziców nagranie audio (lub audio/video) sytuacji, w których dziecko mówi. Umożliwi to ocenę jego umiejętności językowych i rozwoju mowy.

◦Chwalmy i nagradzajmy każde osiągnięcie dziecka – wzmacnia to w nim poczucie własnej wartości.

•Propozycje strategii w pracy z dzieckiem z mutyzmem wybiórczym

◦Jeśli dziecko nie odpowiada werbalnie na stawiane przez nas pytania, należy w inny sposób dać mu zauważyć, że je widzimy i akceptujemy: uśmiechem, skinieniem głowy, spojrzeniem, podniesieniem ręki.

◦Należy zachęcać je do wyrażania siebie w trakcie twórczych, pomysłowych i artystycznych zabaw.

◦W czasie zajęć w szkole lub przedszkolu dziecko z mutyzmem wybiórczym warto czasem posadzić z przodu grupy, aby skupić jego uwagę i ułatwić mu zaangażowanie się w kontakt i aktywność.

◦Jeśli dziecko izoluje się od rówieśników, dobrze jest zapewniać mu bezpośrednie towarzystwo innych cichych, nieśmiałych dziećmi, pojedynczo lub w małych grupach. Warto grać z nimi w gry zmuszające do interakcji społecznych: toczenie piłki, ciągnięcie liny, wiosłowanie itp.

◦Warto spróbować przeprowadzić zabawy niewerbalne wymagające wydmuchiwania powietrza za pomocą ust: dmuchanie świeczki, dmuchanie baniek, dmuchanie piłeczki pingpongowej przez słomkę, oddychanie na lustro, dmuchanie w gwizdki, picie przez długie, kręcone słomki.

◦W sytuacji zabawy warto wydawać dźwięki zwierząt i pojazdów np. podczas opowiadania historii.

◦Warto wprowadzić zabawę lalkami, ponieważ dziecko może mówić ‘za’ lalkę, zwłaszcza chowając za nią buzię. Przydać się mogą także maski.

◦Bardzo przydatne podczas zabawy są instrumenty muzyczne. Pozwalajmy dziecku porozumiewać się używając tych instrumentów; można np. prowadzić rozmowy pomiędzy dwoma instrumentami.

◦Warto zachęcać dziecko do uczestnictwa w grach, którym towarzyszy dużo hałasu.

◦Można także spróbować mówić do dziecka szeptem, wydawać dźwięki używając balonów lub mówić do dyktafonu albo przez telefon.

•Zachęcamy do współpracy z naszą Poradnią Terapii Mutyzmu „Mówię”! Oferujemy szkolenia i interwizje, które pomogą Państwu w pracy z dziećmi z mutyzmem wybiórczym.

•Powołaliśmy również Fundację na rzecz osób dotkniętych mutyzmem wybiórczym i ich rodzin “MÓWIĘ”, której celem jest niesienie pomocy osobom dotkniętym mutyzmem, definiowanym jako brak lub ograniczenie mówienia przy zachowaniu rozumienia mowy i możliwości porozumiewania się za pomocą pisma.